همیارآنلاین
کانال ایتا https://eitaa.com/hamyaronlineهمیارآنلاین
کانال ایتا https://eitaa.com/hamyaronlineهپاتیک
مقدمه
شاخه بریوفیتا یا خزه‌ها گروهی از گیاهان فاقد آوند ، ریشه ، ساقه و برگ حقیقی هستند که در مناطق مرطوب رشد کرده و اسپرم آنها برای رسیدن به تخمک به محیط آبی نیاز دارد. تولید مثل بریوفیتها به طریق اووگامی صورت می‌گیرد. پیکر رویشی بریوفیتها به نسل گامتوفیت و بخش زایشی به نسل اسپوروفیت تعلق دارد. نسل گامتوفیت و اسپوروفیت بریوفیتها به یکدیگر وابسته است.
|
اعضای شاخه بریوفیتها حدود 24 هزار گونه دارند که در 3 رده آنتوسراتوپسیدا ، هپاتیکوپسیدا و بریوپسیدا طبقه بندی می‌شوند. رده هپاتیکوپسیدا به دو زیر رده به اسامی مارکانتیده و ژان ژرمانیده تقسیم می‌شود. زیر رده مارکانتیده خود در برگیرنده 3 راسته مارکانیتالیس ، اسفائروکارپالس و مونوکله آلس است که 18 خانواده هاپلومیتریالس و ژان ژرمانیالس طبقه بندی می‌شوند.
مشخصات اسپوروفیت و گامتوفیت رده هپاتیکوپسیدا
پیکر رویشی گیاهان این رده غالبا در سطح خاک پهن شده و دارای تمایز ساختمانی خلفی- قدامی هستند. بدین ترتیب ساختمان سطح فوقانی آنها با سطح تحتانی تفاوت دارد. گامتوفیت دارای ریزوئیدهای طویل یک سلولی است. در بسیاری از گونه‌های هپاتیکها ، گامتوفیت نسبت به شرایط خشکی محیط بردبار بوده و بدون اینکه صدمه‌ای دیده باشد، مجددا با دریافت رطوبت کافی ، به رشد خود ادامه می‌دهد. اسپوروفیت آنها از نظر ساختمانی ساده‌تر از سایر انواع بوده و فاقد روزنه است. عضو جنسی در سطح پشتی یا در منتهی الیه قسمت داخلی گامتوفیت ایجاد شده و یا در برخی گونه‌ها روی پایه‌ای به نام گامتوفور ظاهر می‌شود. هپاتیکها در برگیرنده حدود 900 گونه‌اند.مشخصات زیر رده مارکانتیده
پیکر گیاهی با انشعابات دو گانه یا پنجه‌ای ، خشکی‌زی یا آبزی‌اند. معمولا در قسمت زیرین آنها ، بخصوص در انواع خشکی‌زی ، تعداد بیشماری ریسه‌های موئین دیده می‌شود که با تعداد زیادی فلسهای ریز مطبق همراه است. اپیدرم کم و بیش مشخص است و معمولا در سطح فوقانی دارای منافذی متعدد است. کپسول معمولا کروی شکل یا به ندرت تخم مرغی شکل ، واقع بر روی پایه و یا فاقد پایه و یا گاهی اوقات فرو رفته است. آنتریدی و آرکگون معمولا بر روی پایه‌ای قرار گرفته‌اند که دارای انتهایی چتری‌اند. اغلب هاگها دارای الاتر با دو زایده فنری‌اند.مشخصات زیر رده ژان ژرمانیده
پیکر گیاهی اعضای این زیر رده از محوری با زواید برگ مانند تشکیل یافته است. کپسول اغلب بر روی پایه‌ای باریک و طویل قرار گرفته و به هنگام رسیدن با چهار شکاف شکفته می‌شود. آرکگون و آنتریدی بر روی یک گیاه یا پایه‌های جداگانه‌ای تشکیل می‌گردند. الاترها دارای معمولا 2 و گاهی 1 تا 3 زایده فنری شکل‌اند. زواید برگ مانند در دو ردیف قرار داشته و بطور کم و بیش مطبق بر روی هم و یا زیر هم قرار گرفته‌اند. غالبا ردیف سومی از زواید برگ مانند کوچکتر در زیر محور میانی (ساقه) دیده می‌شود. گاهی اوقات پیکر گیاهی فاقد محور ساقه مانند و زواید برگ مانند است. زیر رده ژان ژرمانیده در 50 خانواده و 4 راسته به اسامی متزگریالس ، تاکاکیالس ، هاپلومیتریالس و ژان ژرمانیالس طبقه بندی می‌شوند.
|
راسته مارکانیتالس
این راسته دارای دو جنس ریکسیا و مارکاسینا است. گامتوفیت علف جگریهای راسته مارکاسینالس که قسمت اصلی این گیاه را تشکیل می‌دهد کوچک و سبز و نواری شکل است و شاخه‌هایی به شکل Y دارد و بعضی از انواع آن شکل گل و بوته دارند. ریسه دارای دو قسمت متمایز بالایی و پایینی است. بخش بالایی ریسه دارای کیسه‌های هوایی است که بوسیله سوراخهایی به بیرون راه دارند و دارای یاخته‌های کلروفیل‌دار هستند. بخش پایینی ریسه عموما از چند نوع یاخته ذخیره‌ای تشکیل شده است. در ته این بخش ریزوئیدها که به منزله ریشه‌اند قرار دارند. در سطح بخش پایینی ریسه پولکهای قهوه‌ای یا قرمز وجود دارند.جنس ریکسیا
ریکسیا در بیشتر نقاط زمین می‌روید و گر چه برای رشد فعال به آب نیاز دارد. اما اکثر انواع آن در برابر کم آبی مقاوم‌اند. بسیاری از گونه‌ها روی گل و لای یا در سطح استخرها می‌رویند.چرخه زندگی ریکسیا
گامتوفیت که گیاهی کوچک و سبز و پهن است آب و نمکهای کانی را از خاک و دی‌اکسید کربن را از هوا جذب می‌کند. گامتوفیت کلروفیل دارد و غذا می‌سازد. تمام هسته‌های گامتوفیت هاپلوئیدند. اندامهای مولد یاخته‌های جنسی (آنتریدیها و آرکگونها) در عمق شیار سطح بالایی گامتوفیت تشکیل می‌شوند. هر آنتریدی تعداد زیادی اسپرم تولید می‌کند. در شکم هر آرکگون فقط یک تخمک بوجود می‌آید. یاخته‌های جنسی همگی هاپلوئیدند. اسپرمهای بالغ در رطوبت کافی از آنتریدی بیرون می‌آیند و وارد گردن آرکگون می‌شوند و به سوی تخمک شنا می‌کنند. هر تخمک بوسیله یک اسپرم بارور می‌شود.
|
تخم از ترکیب هسته تخمک و هسته اسپرم بوجود می‌آید و دیپلوئید است. از رشد تخم ، جنینی (اسپوروفیت) بوجود می‌آید که شکل توده‌ای کروی دارد و به حالت نیمه انگل در گامتوفیت زندگی می‌کند. یاخته‌های جنینی 2n کروموزومی‌اند. یاخته‌های اسپوروفیت به هاگدانی تبدیل می‌شوند که شامل یک لایه یاخته نازا و توده‌ای از یاخته‌های باور است. یاخته‌های 2n کروموزومی مادر هاگ در هاگدان بوجود می‌آیند. یاخته‌های دیپلوئید مادر هاگ به روش میوز تقسیم می‌شوند و از هر یک چهار هاگ هاپلوئید پدید می‌آید. هاگها ، پس از نابودشدن گامتوفیت ، آزاد می‌کنند و گامتوفیت جدید را بوجود می‌آورند.
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد