همیارآنلاین
کانال ایتا https://eitaa.com/hamyaronlineهمیارآنلاین
کانال ایتا https://eitaa.com/hamyaronlineسویا ماده غذائی یا فراورده دارویی
سویا از نظر دسته بندی جزء حبوبات (لوبیا ها) قرار گرفته که کشت آن در دهه های اخیر به منظور استحصال روغن آن در سراسر جهان گسترش یافته است. در جوامع فقیر لوبیای سویا بعنوان ماده غذایی ارزان به به جای گوشت حیوانات رواج یافته و درتهیه وعده های غذایی به درست همان شکل جایگزین گوشت می شود.
دانه سویا منبع غنی از پروتئین با منشاء گیاهی بوده و جایگزین مناسبی برای پروتئین فراورده های لبنی نیز می باشد. از سویا مواد غذایی گوناگون و متنوعی نظیرشیر سویا، پنیر توفو، سس، روغن سرخ کردنی ویا سالاد ،آجیل ،کنجاله و دانه به جایگزینی گوشت تهیه می شود . دانه های سویا حاوی مقادیر زیادی از انواع پروئتین های ضروری،امگا ۳، اسید فیتیک، آلفا لینولئیک اسید و ایزوفلاوون میباشد.
مزیت ها و خواص
۱-استحکام بافت اسکلتی : پروئین سویا میتواند بر استحکام استخوان، غضروف مفاصل و بافت عضلانی بسیار موثر باشد. داروی پیاسکلیدین از ترکیب سویا و میوه آوآکادو (میوه منطقه گرمسیری) ساخته می شود ومصرف گسترده ای در مبتلایان به آرتروز مفصلی دارد.
۲-تقویت بافت عضلانی : بالا بودن میزان پروتئین در این فراورده میتواند موجب افزایش بافت وتقویت سیستم عضلانی شود. حتی ذکر می شود که پروتئین سویا بهترین جایگزین مواد مکمل بکار رفته در ورزش بدن سازی است .
۳-تقویت حافظه : سویا دارای ترکیبات حاوی امگا۳ و دیگر مواد ضروری برای بدن است و بدین واسطه حافظه را تقویت میکند.
۴-کاهش خطر سکته مغزی : آثار ضد فشار وچربی خون و دارا بودن مقادیر بالایی از امگا ۳ ، موجب کاهش خطر حوادث عروقی مغزی می شود.
۵-کاهش سکته های قلبی : سویا از طریق کاهش چربی خون،فشار خون و وجود ترکیبات آنتی اکسیدان وامگا ۳ و کاهش تنگی و رسوب در عروق (شریان ها)از خطر عوارض قلبی عروقی می کاهد.
۶-دردهای دوره قاعدگی : برخی ذکر نموده اندکه احتمالا سویا بر دردهای مربوط به سیکل قاعدگی موثر بوده و آن را کاهش می دهد.
۷-کاهش عوارض یائسگی : برخی از مطالعات ادعا می نمایند که سویا می تواند بر کاهش علائم و عوارض یائسگی نظیر گر گرفتگی وحتی پوکی استخوان بعد از یائسگی موثر باشد. ثابت شده است یکی از موارد موجود در سویا استروژن گیاهی است که در درمان عوارض دوران پس از یائسگی موثر است. سویا احساس گرما و گر گرفتگی دوران یائسگی زنان را کاهش میدهد و از تعریق بیش از حّد بدن نیز جلوگیری میکند.
۸-کاهش ابتلاء به برخی سرطانها: گزارش شده سویا میتواند خطر سرطان سینه، پروستات و روده بزرگ را کاهش دهد. این اثر بیشتر در ابتلای به سرطان سینه و پروستات اعلام گردیده است.
۹-هضم مطلوب مواد غذایی : سهل الهضم بودن پروتئین وچربی موجود در سویا موجب تقویت عملکرد کبد،مجاری صفراوی لوزالمعده و روده ها می گردد.
۱۰-کاهش چربی خون : مصرف مداوم سویا می تواند موجب کاهش کلسترول شود.
۱۱-کاهش فشارخون : اظهار شده که مصرف سویا بر کاهش فشار خون موثر بوده است.
۱۲-دیابت : سویا ممکن است برکاهش سطح قندخون در افراد مبتلاء به دیابت تیپ ۲ موثر باشد
*عوارض احتمالی واحتیاط های لازم
سویا بعنوان ماده غذائی میتواند درتمامی سنین کودکی،میانسالی و بزرگسالی در هردو جنس زن ومرد مصرف شود و مضرات آن ناچیز است ولی مثل هر فراورده دیگری در برخی از افراد خاص میتواند ایجاد عوارض نماید لذادر موارد ذیل با احتیاط بیشتری باید مصرف گردد:
۱-کم خونی : سویا در برخی افراد مستعدمی تواند فرایند کم خونی را تسریع کند (انواع کم خونی ناشی از فقرآهن و ویتامین های گروه ب ،سوء جذب مواد غذائی ،اختلالات تیروئید ،معده، روده ،باید فراورده های سویا را با احتیاط بیشتری مصرف کنند .البته با استفاده از سویای غنی یا پالایش شده نظیر پودر “سویای مکسوی” چنین عارضه های کمتر ملاحظه می شود.روش توصیه شده دیگر جوشاندن کنجاله سویا و جمع آوری و دور ریختن کف روی آن (دوبار) می باشد.
۲-خونریزی : افزایش خطر خونریزی در مصرف کنندگان مواد داروئی رقیق کننده خون محتمل میباشد
۳-حساسیت : در برخی افراد سویا حساسیت موجب انواع حساسیت فوری ویا تاخیری می شود . حساسیت های فوری با علائمی نظیر آب ریزش بینی ،التهاب مخاط های دورنی و یا افت فشار ناگهانی و واکنش های تاخیری با عوارض پوستی نظیر برافروختگی وخارش نمود می یابند. البته هم اکنون شیر سویا در کودکان حساس به شیر عادی ویا در بزرگسالان مبتلا به عدم تحمل لاکتوز(قند موجود در شیر) به عنوان جایگزین و عامل رفع حساسیت بکار گرفته می شود.
۴-افت قندخون : در افرادیکه بدلایل گوناگون کاهش قندخون را تجربه کرده اند (انسولینوما، درمان های شدید در افراد دیابتی و………..) امکان کاهش قندخون با مصرف سویا امکان پذیر است.
۵-افزایش فشار خون : در افرادیکه از آجیل پرنمک و بو داده بیش از حد استفاده می کنند امکان افزایش فشار خون وجود دارد.
