همچون سایر میوههای خشک، قیسی نیز حاوی مواد مغذی بسیاری همچون فیبر رژیمی، ویتامینC، ویتامینA، بتا کاروتن، آهن، پتاسیم و... است. مصرف 3 عدد قیسی انرژی حدود 50 کالری را فراهم میآورد. میوه جات خشک شده ماندگاری طولانی مدت دارند و در تمام سال در دسترس میباشند. این امر باعث گشته تا مصرف میوهجات خشک در بین مردم عمومیت پیدا کند.
زکریای رازی نیز خوردن قیسی را با مغز گردو به مقدار 50 گرم به مدت 7 روز توصیه میکند چراکه این داروی بسیار خوبی برای لوزالمعده و ورم روده محسوب میشود.
قیسی منبع عالی از فیبر غذایی، به ویژه پکتین و سلولز است، که این نوع فیبر در محیط آبی دستگاه گوارش ژل تشکیل داده و به اسیدهای چرب متصل گشته و باعث دفع آن ها میگردد. این ویژگی فیبرها به آن ها توانایی کاهش سطوح افزایش یافته LDL و کلسترول را میدهد. به علاوه فیبرها برای پیشگیری از سرطان و دیابت نوع 2 مفید هستند. فیبرها باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش میشوند و انتقال مواد دفعی در لوله گوارش را تسهیل میکنند، چون خاصیت ملین داشته و برای افرادی که مستعد یبوست هستند مفید میباشند. مصرف 6 تا 8 عدد قیسی باعث از بین رفتن علائم یبوست میشود. نصف فنجان قیسی 19 درصد از نیاز روزانه به فیبر را فراهم میآورد.
زردآلوی تازه غنی از پتاسیم است ولی قیسی محتوای بالاتری از پتاسیم نسبت به میوه تازه دارد. پتاسیم عنصر مهمی در بدن است و نقش حیاتی در متابولیسم و عملکرد بافتها، ارگانها و سایر سلولهای بدن ایفا میکند. پتاسیم رژیمی برای سلامتی قلب و حفظ فشار خون سالم ضروری است. این عنصر برای فعالیت الکتریکی قلب، ساختمان عضلات و رشد طبیعی بدن ضروری است. دریافت ناکافی پتاسیم با افزایش خطر پرفشاری خون مرتبط است. پتاسیم اثر ضد گرفتگی عضلانی دارد. نصف فنجان قیسی بیش از 21 درصد از نیاز روزانه به پتاسیم را فراهم میکند.
قیسی علاوه بر ویتامینهای گفته شده، حاوی سطوح بالای آنتی اکسیدانها است. مطالعات نشان میدهند که میوهجات رسیده نسبت به میوه جاتی که به طور کامل نرسیدهاند، آنتی اکسیدان بالاتری دارند. بنابراین قبل از خشک کردن زردآلو برای
تهیه قیسی، از رسیده بودن آن اطمینان حاصل کنید
قیسی نسبت به زردآلوی تازه منبع مهمتری از آهن محسوب میشود. رژیم متشکل از انواع متنوعی از غذاهای غنی از آهن، به پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن، که طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت شایعترین مشکل تغذیهای در جهان است، کمک میکند. ابن سینا خوردن هر روز 50 گرم برگه زردآلو یا قیسی را برای تقویت اعصاب و کم خونی مفید دانسته است. نصف فنجان قیسی، 10 درصد از نیاز روزانه به آهن را تامین میکند.
این ویتامین ضروری، جزء ویتامینهای محلول در چربی است و به عنوان آنتی اکسیدان در نظر گرفته میشود و باعث محافظت از سلول و حذف رادیکالهای آزاد از بدن میشود. تولید رادیکالهای آزاد در بدن نتیجه قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مثل سرب و مصرف دخانیات است. به علاوه، سایر فواید ویتامین A شامل بهبودی در بینایی، تنظیم عملکرد سلولی، رشد استخوان و تقویت سیستم ایمنی و نیز پیشگیری از سرطان است.
ویتامینC، ویتامین ضروری با فعالیت آنتی اکسیدانی است که سلولها را از اکسیداسیون حفظ میکند و باعث حذف رادیکالهای آزاد که عامل سرطاناند، میگردد. ویتامین C برای سلامت دندان، استخوان، پوست، بافت همبند، کمک به جذب آهن و حفاظت در برابر سرماخوردگی و آنفلوآنزا مفید است.
این ویتامین کلسیم را در اعمالی مثل حفظ سلامتی استخوان، دندان و غضروف کمک میکند. همچنین ویتامین K به ایجاد لخته خون در طول آسیب دیدگی برای پیشگیری از خونریزی کمک میکند. یک فنجان قیسی روزانه 4 میکروگرم ویتامین K تامین میکند، که میتواند بخشی از نیاز روزانه به این ویتامین را فراهم آورد.
قیسی علاوه بر ویتامینهای گفته شده، حاوی سطوح بالای آنتی اکسیدانها است. مطالعات نشان میدهند که میوهجات رسیده نسبت به میوه جاتی که به طور کامل نرسیدهاند، آنتی اکسیدان بالاتری دارند. بنابراین قبل از خشک کردن زردآلو برای تهیه قیسی، از رسیده بودن آن اطمینان حاصل کنید. آنتی اکسیدانها به حذف رادیکالهای آزاد که عامل سرطان و سایر بیماریها هستند، کمک میکنند.
این ماده معدنی برای حفظ استخوان، دندان و غضروف نیاز است. پوکی استخوان یک مشکل رایج در میان زنان مسن است. این بیماری با مصرف کلسیم طبق توصیه سفارش شده در روز قابل پیشگیری است. 100 گرم قیسی در حدود 44/53 میلی گرم کلسیم تامین میکند.
قیسی سرشار از کاروتنوئیدها(پیشسازهای ویتامینA) و سایر مواد مغذی گیاهی آنتی اکسیدان است. این آنتی اکسیدانها بدن را در برابر آسیبهای اکسیداتیو و رادیکالهای آزاد، که باعث افزایش خطر پیشرفت سرطان و سایر بیماریها میشوند؛ حفظ میکنند. قیسی سرشار از بتا کاروتن است که نقشهای حیاتیای در بدن دارد، فواید آن شامل کمک به پیشگیری و درمان آرتریت روماتوئید، بیماری قلبی، سرطان، فشارخون بالا، مشکلات پوستی، آب مروارید، بیماری وابسته به سن تحلیل ماکولار و سردرد است. نصف فنجان قیسی، 47 درصد از نیاز روزانه به بتا کاروتن را فراهم میآورد.
برای تهیه قیسی از میوه زردآلو به منظور حفظ رنگ نارنجی، به آن دی اکسید سولفور اضافه میکنند. در صورت اضافه نکردن این ماده رنگ قیسی قهوه ای میشود. اکسید سولفور در زردآلو به سولفیت تبدیل گشته که میتواند باعث واکنش آلرژیک یا حملات آسمی شود.
همچنین باید توجه داشت که به دلیل بالا بودن میزان فیبر در قیسی مصرف بیش از اندازه آن میتواند باعث اسهال و ایجاد نفخ گردد. بنابراین کودکان و سالمندان نباید در مصرف آن زیادهروی کنند.
بخش تغذیه و آشپزی تبیان
منبع: زندگی آنلاین - مینا عبدالهی، مهرناز ریاضیان