متولی امور جوانان در دولت وزارت ورزش و جوانان است و یک مقام مسئول در این وزارتخانه می گوید باید با ازدواج سالم، خانواده ها را به فرزندآوری تشویق کرد. درباره برنامه های این وزارتخانه برای ازدواج ساده جوانان با بهمن بهمنی مدیرکل دفتر برنامه ریزی ازدواج و تعالی خانواده گفت وگویی را انجام داده ایم که می خوانید.
جام جم سرا:
از وقتی موضوع افزایش جمعیت و فرزند آوری در کشور مطرح شد، مسئله ازدواج هم بیشتر مورد توجه قرار گرفت. چه اینکه جوانان بسیاری پشت خط ازدواج مانده اند. از سوی دیگر سالهاست که عنوان می شود جوانان تمایلی برای ازدواج ندارند و سن ازدواج در کشور بالا رفته است. اما در بندهایی از سیاست های کلی جمعیت که چند روز پیش از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، به ازدواج جوانان اشاره شده است.
همانطور که می دانید یکی از بندهای سیاست ابلاغی مقام معظم رهبری
برای افزایش جمعیت، رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و
افزایش فرزند آوری است. وزارت ورزش و جوانان چه برنامه ای برای رفع موانع
ازدواج دارد؟
ازدواج یک سنت الهی است و وظیفه ما هم در این معاونت ساماندهی امور جوانان در امر ازدواج است. ما سعی کردیم که موانع ازدواج سالم را شناسایی کنیم و در بستر قوانین و اجتماع موانع را برطرف کنیم. البته موانع سالهاست که مشخص است اما باید راهکار درست برای حل آنها رائه داد و اجرایی کرد.
این موانع که معتقدید قبلا شناسایی شدند کدام هستند؟
وام ازدواج، فرهنگ عدم پذیرش ازدواج در سنین پایین،نبود الگوی درست برای ازدواج و آموزش درست برای ازدواج و ارتباط گیری سالم است.البته موانع بیش از اینهاست اما نیاز به مطالعه بیشتر و بررسی دارد.
برای رفع این موانع چه برنامه ای دارید؟
ترویج مفهوم ازدواج و روش درست ارتباط گیری دوجنس بسیار مهم است تا زمینه ساز تشکیل یک خانواده به عنوان یک آشیانه، پناهگاه و فضای امن باشد و زن و مرد احساس کنند که یک فضای امن برای برطرف شدن نیازهای روانی و اجتماعی است. در این زمینه ارتباط با رسانه ها،فیلم سازی نیاز است. از آنجایی که جوانان در دانشگاه ها حضور دارند باید در دانشگاه روابط درست دو جنس و ازدواج را ترویج دهیم و ازدواج دانشجویی را تسهیل کنیم البته نه به شیوه ای که الان وجود دارد. همچنین مراکز مشاوره ازدواج که تسهیل گر ازدواج برای انتخاب همسر و بعد از ازدواج هستند را داشته باشیم. چون معمولا تا دو سال اول ازدواج مشکلاتی وجود دارد که باید حل شود و این مراکز باید ساماندهی شوند و پاسخگو باشند. همچنین مشکل وام ازدواج را حل کنیم چون نه تنها مقدار آن کم است بلکه زمان انتظار برای دریافت آن هم طولانی است. البته در این زمینه سایر دستگاه ها و بانک مرکزی هم باید کمک کنند. در کل معتقدم که باید موانع ازدواج سالم را شناسایی و در بستر قوانین سعی کنیم تا آنها را برطرف کنیم.
اتفاقا بند 4 این سیاست ها به تحکیم بنیان و پایداری خانواده با
تأکید بر آموزش مهارتهای زندگی و ارتباطی و ارائه خدمات مشاورهای است.
از نظر ما مشاوره تنها در مرحله انتخاب همسر نیست، بعد از ازدواج و در سال های اول زندگی مشترک، همسران نیاز به مشاوره دارند. همانطور که گفتم باید مراکز مشاوره در این زمینه ساماندهی شوند. چون بیشتر طلاقها در 5 سال اول اتفاق می افتد در حالی که وقتی این طلاقها را بررسی می کنیم متوجه می شویم مشکل آنقدر هم حاد نیست و با مشاوره قابل حل بوده است.
از نظر شما مشکل دیر ازدواج کردن بیشتر فرهنگی هستند یا اقتصادی؟
تفاوتی نمی کند، هر دو می تواند موثر باشد. گاهی یک پسر 22 ساله شرایط مناسب اقتصادی برای ازدواج دارد اما خانواده او ازدواج را زود می دانند درحالیکه اگر کسی شرایط اقتصادی مناسبی دارد و می تواند استقلال مالی داشته باشد نباید این ازدواج را به تاخیر بیندازد. دخترها هم انتظاراتشان را تعدیل کنند، پس خانواده باید فرهنگ ازدواج را به فرزندانشان آموزش دهند. بنابراین اگر پسری شغل و درآمد مناسبی دارد نباید ازدواجش را به تاخیر بیندازد. بخش فرهنگی هم مربوط به پذیرش فرهنگ ازدواج است. باید این ذهنیت در جوانان ما شکل گیرد که ازدواج سبب آرامش فکری و روحی می شود.یعنی خانواده یک آشیانه،پناهنگاه و فضای امن برای نیازهای روانی و اجتماعی است. البته برای فرزندآوری و افزایش جمعیت تنها ازدواج مهم نیست، مهمتر ازدواج سالمتر است که ما باید در این زمینه کار کنیم.
منظور شما از ازدواج سالم، همان مفهومی است که خانواده را به عنوان یک آشیانه و فضای امن بدانند؟
بله. چون گاهی زن و مرد ازدواج می کنند اما وقتی شرایط را از لحاظ اقتصادی یا روانی مناسب نمی دانند تمایلی به داشتن فرزند ندارد. برای همین سه تا چهار سال صبر می کنند یا اینکه تنها به داشتن یک فرزند اکتفا می کنند.بنابراین ازدواج سالم اولویت اصلی ماست. ازدواجی که در آن زن و مرد احساس آرامش داشته باشند و فرزند خوب تربیت شود.این هدف اصلی ماست.
شما تنها در زمینه فرهنگی کار می کنید یا در زمینه اقتصادی هم برنامه ای دارید؟
تا آنجا که من اطلاع دارم سال قبل برنامه هایی برای حل مشکل وام ازدواج اجرا شد.الان هم قرار است کمک هایی توسط خیرین برای کمک به نیازمندان برنامه ریزی شود تا درزمینه مادی کمک کنند. ما در هر دو زمینه کار می کنیم اما نهادهای دیگر هم باید همکاری کنند. کلا ما معتقدیم که باید ازدواج بهنگام و سالم را تشویق کنیم، چون برخی جوانان منتظر بعدا هستند اما نیازهایی دارند که باید طور دیگر تامین شود که خطرناک است یا اینکه آنها را مخفی می کنند و باز مشکلات خود را دارد. یعنی باید نگرشها را اصلاح کرد.
شما به موضوع نگرش اشاره کردید.به نظر شما چرا انگیزه ازدواج در میان جوانان ما وجود ندارد؟