آشنایی با خواص گیاه آزولا
تهران
- خبرگزاری کشاورزی ایران
گروه:
تشکلهای غیردولتی
به گزارش ایانا، گونه گیاهی آزولا مهمان ناخوانده ای بود که در سال 1363 برای پرورش برنج وارد ایران شد.
قابلیتهای منحصر به فرد این گیاه باعث شد که هیچ کنترلی بر روی آن صورت نگیرد و این گیاه به طور وسیعی در شمال کشور رشد کند. ما فقط آزولا را برای کشت برنج وارد ایران کردیم و از خواص دیگر آن هیچ اطلاعی نداشتیم. در این مقاله با برخی خواص آزولا آشنا می شویم.
آزولا چیست؟
ریشه کلمه آزولا یونانی است. آزولا از دو بخش azo و olloyo تشکیل شده است. معنای این کلمه "در خشکی مردن" است و نام آزولا وابستگی کامل آن را به آب نشان می دهد.
آزولا سرخس شناور آزادی است که معمولا در آبهای راکد و آرام نهرها، تالابها و شالیزارها از نواحی معتدل گرفته تا نواحی گرمسیری یافت می شود. این گیاه با ریشه های نازکی که دارد همانند فرشی است که روی سطح آب گسترش پیدا کرده است. برگهای این گیاه ظریف، کوچک و حساس است و بسته به اینکه در چه مقطعی از زمان رشد باشد، رنگهای متفاوتی دارد. مثلا هنگامی که گیاه در آستانه رشد است، رنگ آن سبز مغز پسته ای است و کم کم رنگ آن تیره می شود و گاهی قرمز و نقره ای هم می شود. این گیاه می تواند در عرض دو تا سه روز به دو برابر حد معمول خود برسد. این گیاه دارای گونه ها و زیرگونه های متفاوتی است و بسته به شرایط محیطی، رنگ و اندازه گسترش آن متفاوت است.
پراکنش سریع این گیاه در سراسر دنیا و رشد سریع و تثبیت نیتروژن آن توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. زیستگاه اولیه آزولا کالیفورنیای آمریکاست.
موارد مصرف آزولا
موارد مصرف متعددی برای آزولا وجود دارد که هر کدام به صورت مستقیم و غیرمستقیم برای انسان مفید است که در زیر به آن اشاره می کنیم:
1- کشت برنج: همان طور که می دانیم برنج یکی از پرمصرف ترین مواد غذایی است و در واقع علت اصلی ورود آزولا به ایران کشت برنج بوده است. استفاده از آزولا برای کشت برنج باعث می شود که نشای برنج در شالیزار استحکام بیشتری داشته باشد و برای همین نشای کمتری از بین می رود. با مصرف آزولا وزن خشک خوشه های برنج و میزان پروتیین دانه برنج افزایش پیدا می کند.
2- کمپوست و کود گیاهی: استفاده از آزولا برای تولید کمپوست و کود باعث کاهش مصرف مواد و کودهای شیمیایی می شود و برای همین میوه جات و سبزیجات ارگانیک و سالم داریم.
3- غذای حیوانات: استفاده از آزولا برای علوفه دام و غذای طیور مناسب است، چون در این صورت دیگر نیازی به مکملهای شیمیایی و انرژی زا و هرمونی نداریم و از این طریق مواد پروتیینی سالم در اختیار مردم قرار می گیرد.
4- تغذیه انسان: این گیاه برای تغذیه انسان مفید است. کاربرد این گیاه در سایر کشورها نشان می دهد که نه تنها این گیاه برای انسان سمی نیست، بلکه اشکالات گوارشی هم برای انسان ایجاد نمی کند. بتا کاروتن موجود در آزولا از هویج هم بیشتر است. همچنین به خاطر پروتیین بالایی که دارد توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. آزولا سرشار از عناصر فسفر، کلسیم، منیزیم و پتاسیم است.
5- تامین انرژی: در کشورهای آسیای جنوب شرقی از آزولا هنگامی که دیگر نتوان هیچ استفاده مفیدی کرد برای تامین انرژِی استفاده می کنند و به این ترتیب با کاربرد بیوگاز در مصرف سوختهای دیگر صرفه جویی می شود.
6- سایر موارد: از آزولا استفاده های دیگری هم می شود که این استفاده ها به گستردگی موارد قبل نیست، مثل استفاده از آزولا به عنوان شاخص بیولوژیک برای تشخیص آلودگی در محیط، تهیه داروهای ضد سرطان و آلرژی، صنایع بهداشتی و آرایشی و تزیینی، استخرها پارکها و منازل./